anlam

1 .    GERÇEK ( Sözlük ) ANLAMI: Sözcüklerin sözlükteki, ilk sırada
        açıklanan anlamıdır. Başka bir deyişle sözcüklerin, herkesin
        kullandığı, bildiği ve ilk akla gelen anlamıdır.

2 .    MECAZ ANLAMI: Sözcüklerin benzetme yapılarak cümle
        içerisinde kullanıldığı geçici ve özel anlamıdır.

        ÖRNEK-1: Tilki tavukları yemiş.
                            Onun ne tilki olduğunu bilir misin?
        Birinci cümledeki " tilki " sözcüğü, herkesin bildiği kümes
        hayvanlarına zarar veren, onları yiyen hayvan olarak
        kullanılmıştır. Dolayısı ile bu cümledeki " tilki " sözcüğü gerçek
        anlamda kullanılmıştır.

            İkinci cümledeki " tilki " sözcüğü ise " açıkgöz, kurnaz, çıkarcı "
        anlamında kullanılmıştır. Yani asıl ( gerçek ) anlamı dışında
        kullanılmıştır. Dolayısı ile bu cümledeki " tilki " sözcüğü mecaz
        anlamında kullanılmıştır.

ÖRNEK -2: Vucudumun her tarafını şiddetli ağrılar sardı.

Hemşire, arkadaşımın yarasını sardı.

3. TERİM ANLAMI: Bilim, sanat, meslek dallarıyla veya bir konu ile
ilgili kavramları olan sözcüklere terim anlamlı sözcükler denir.

ÖRNEK: Kare, üçgen, ekvator, mısra, özne, ek, portre, piyes

4.     EŞ ANLAMLI (ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER: Anlamları ayni olan
        sözcüklere denir. Bu sözcükler, cümle içerisinde birbirlerinin
        yerine kullanıldıklarında, cümlenin anlamı değişmez.

        ÖRNEK: Kara = Siyah
                       Mana = Anlam

        Cümlede kullanımları:

        Arkadaşımın kara gözleri var.
        Arkadaşımın siyah gözleri var.

Sözlerimin ne manaya geldiğini anladın mı?
Sözlerimin ne anlama geldiğini anladın mı?

5. ZIT (KARŞIT) ANLAMLI SÖZCÜKLER: Anlamları birbirinin
karşıtı olan sözcüklere denir.

        ÖRNEK: Sıkı X Bol
                 Siyah X Beyaz
                 Yaz X Kış
                 Büyük X Küçük

Cümlede kullanımları:

Sıkı elbiseleri severim.
Bol elbiseleri severim.

Siyah tahtamızı yeniledik.
Beyaz tahtamızı yeniledik.

Yaz, kış akan derelerimiz yoktur.

Büyükleri sayalım, küçükleri sevelim.

6.     EŞSESLİ ( SESTEŞ ) SÖZCÜKLER:
        Yazılışları ve söylenişleri ayni olup; manaları farklı olan
        sözcüklere eşsesli sözcükler denir.

ÖRNEK ( 1 ): " Kara " sözcüğünü cümlede kullanalım.

Denizciler " kara göründü " diye bağırıyorlardı.

Eskiden, ilkokul öğrencileri kara önlük giyerlerdi.

Birinci cümledeki "kara"sözcüğü toprak parçası , ikinci cümledeki ise
renk anlamında kullanılmıştır.